Tuy nhiên, có một điểm khác biệt quan trọng. Đôi lúc có thể chứng minh một nhận định bằng cả hai cách: nêu lý lẽ trên cơ sở những chân lý khác và đưa ra các bằng chứng thực nghiệm. Nói cách khác, lời giải thích một hiện thực hay một phần của nó, không phải là dữ kiện trừ phi phần đông nhất trí điều đó là đúng.
000 cuốn hay nhiều hơn thế mới có một cuốn. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là phải phân biệt được nhiều loại sách khoa học khác nhau. Các triết gia vĩ đại luôn thành công trong việc gạt phăng đi những điều phức tạp và nhìn nhận những điều đơn giản.
Xây dựng một hệ thống thuật ngữ trung tính về chủ đề mà ta cho rằng tất cả hoặc đa số tác giả đều sử dụng đến chúng, dù họ có thật sự dùng hay không. Tất nhiên, không ai có thể áp dụng cách đọc phân tích ngay từ khi bắt đầu đọc cuốn sách đầu tiên trong đời. Tuy nhiên, cũng có thể chúng tôi đã hiểu sai ý bạn.
Đây là giai đoạn thứ ba trong quá trình đọc phân tích, và cũng có những quy tắc tương tự hai giai đoạn trước. Họ đã không giả định rằng nếu quan sát bằng kính viễn vọng, họ sẽ thấy sự biến đổi của các thiên thể vượt ra ngoài những gì chúng ta biết bằng kinh nghiệm bình thường. Nói cách khác, việc áp dụng bốn quy tắc này sẽ cung cấp hầu hết thông tin giúp bạn trả lời được câu hỏi đầu tiên về cuốn sách: Toàn bộ cuốn sách nói về điều gì?
Nhìn nhận điều này, chúng ta thấy rằng hạnh phúc không phải cốt ở sự tự hoàn thiện, mặc dù đây chính là điều quan trọng nhất trong những điều tốt đẹp. Có những độc giả đã sai lầm khi cho rằng những cuốn sách thách thức như vậy đều viết về các lĩnh vực xa lạ. Vì mỗi từ chuyên môn lại dẫn tới một từ khác nên bắt buộc bạn phải xác định các từ chuyên môn khác theo cùng cách đó.
Trong ví dụ sau đây, chúng tôi không yêu cầu bạn nhớ tiêu đề sách, mà suy nghĩ xem tiêu đề đó muốn nói gì. Loại sách thứ hai là loại bạn có thể học được nhiều điều từ nó về cách đọc và cách sống. Từ điển là một loại sách tham khảo nên cách sử dụng nó cũng bị chi phối bởi những yêu cầu trên.
Có sự khác biệt lớn giữa loại sách cung cấp kiến thức và các tác phẩm thi ca, tiểu thuyết. Dữ kiện không phải là vật chất giống như từ, những dữ kiện cần phải được giải thích. Một tác phẩm mỹ thuật được coi là đẹp không phải vì nó được tinh lọc hay hoàn thành, mà vì tự thân nó đã là một kết thúc.
Thứ hai, đâu là các quy tắc giải nghĩa khi đọc tác phẩm văn học giả tưởng? Đối với một số cuốn sách, có thể bạn sẽ không tìm thấy gì. Chúng tôi đã cố gắng xây dựng phần này sao cho nó cung cấp đầy đủ thông tin khái quát nhất.
Đến giai đoạn thứ hai, trẻ học đọc các loại sách báo đơn giản. Nếu anh ta có thể nói cuốn sách mình đang đọc được kết hợp từ kiến thức của những ngành nào hoặc được tạo nên từ những bộ phận kiến thức nào thì anh ta đã tiến được một bước rất quan trọng trong việc hiểu cuốn sách. Tuy nhiên, cách này sẽ không hiệu quả nếu bạn không tỉnh táo khi đọc sách.
Có thể bạn không hiểu hết những phát biểu, không bám sát mọi lập luận của ông. Thường là: Làm cách nào biết được hiện tượng này? Ý tưởng này được thể hiện ra sao? Richards đã viết một loạt chuyên luận với tiêu đề How to read a page (Cách đọc một trang sách).