Từ lâu mẹ định cho con biết mầu nhiệm về sự sống của con, nhưng vì mẹ thấy chưa cần. Ước mong được một mầm lý tưởng gieo trong miếng đất hoa màu của họ. Hầu hết bạn trai lúc thiếu nhi là vậy.
Đọc Kiều của Nguyễn Du, ta thương Từ Hải ở chỗ từ tốt bụng, quá tin cậy Kiều nên: Muốn chào hỏi mà không dám, muốn nói chuyện mà chỉ ngó, muốn đến gần mà chỉ đi xa thôi. Ai không biết thì oán ghét họ thiên thu.
Nhưng chắc chắn các bạn trai đều vì tự nhiên tốt bụng dễ tín nhiệm kẻ khác. Họ thinh lặng vì thấy lòng mình không để mình ở yên, vô tư. Nhưng phân vụ hằng ngày không còn làm họ tha thiết nữa.
Tôi biết được nhiều trung học sinh chuyên môn trốn học, chép khóa của giáo sư cho về để mốc, thi rớt lên rớt xuống mà ngày tới tối cứ xây mộng vàng làm lớn. Nên chọn người đồng phái. Nhưng bây giờ tâm hồn nghe sao bát ngát như sa mạc về đêm.
Thiếu gì bạn gái yêu một bạn trai bao nhiêu thì ghét cha mẹ, bà con của người yêu bấy nhiêu. Họ ngại ngùng, e lệ không thua bạn gái. Khi danh dự đang lên như diều, lòng xuân đầy bích mộng, Nã Phá Luân yêu một thiếu nữ tuyệt sắc, giàu sang tên Désirée.
Nhiều bạn trai khác hễ nghe ai nói gì thì phân tách. Họ cảm thấy sự hiện diện của bạn gái là một đòi hỏi thầm kín của tâm hồn họ, một tâm hồn thèm khát niền an ủi, sự khuyến khích, ủy lạo. Nó cọng lực với thinh lặng, phụ họa với buồn chán tấn công tâm hồn ta như một thứ rắn độc rút rỉa nội tâm ta.
Oùc ích kỷ, hám lợi đã làm cho bạn trai quên mất chính cá nhân bạn mình mà chỉ lo cũng cố tình bạn để khai thác ở bạn những lợi lộc. Còn sự giáo dục con cái chọn nghề cho chúng nữa. Nhưng trong khi họ bắt đầu đi sống xa gia đình như vậy họ tha thiết muốn người bạn trăm năm sống đóng trụ ở gia đình và tạo ở đó một nguồn an ủi cho họ.
Họ có biết đâu hình ảnh khác sự thật. Họ hé thấy một hai bề trái của cuộc đời muôn mặt, họ muốn tự tân, muốn thế giới đổi tốt đẹp. Họ hy sinh vô vị lợi.
Giáo sư bắt buộc cạo sát họ vẫn thuộc rành được. Một bình thủy tinh muốn giữ được vẻ trong sáng chẳng những xa tránh các chốn xao động nguy hiểm mà còn phải được bọc kiếng, nâng niu như trứng mỏng. Phải tế nhị thu tâm họ mới thấy được hết những ưu khuyết của họ để ta đề cao hay bổ túc.
Nó xô người vô cái chuồng lợn xã hội mà trong đó không có cái gì làm tiêu chuẩn tuyệt đối cả. Năng lực chú ý của họ bị chi phối bởi bao nhiêu sức mạnh cám dỗ của các vấn đề thời cuộc, của màn ảnh, sách báo, tuồng, kịch, quảng cáo và nhất là bởi ái tình. Tôi nói rõ ý tôi thêm: bạn trai là phái yếu lúc tình yêu mới nở giữa hai tâm hồn khác phái.