Lắm lúc nhà giáo dục phải bực mình vì khi thấy mình thuyết trình những vấn đề hết sức tế nhị thì họ lại ngó cách lơ mơ. Lúc bình thường họ tốt, trái lạitính nhát bị trêu chọc họ dữ mà hồi hộp, cộc mà phập phồng. Thiếu gì cậu thay đồ một cách tự nhiên trước mặt một chị ruột hay một chị dâu.
Chớ những bạn trai chưa vướng Satan phần đông lương tâm tốt đẹp. Cũng may cho ông bà ta tính vốn trầm mặc, ưa tĩnh nay không còn sống sót bao nhiêu để phải mờ mắt như bị máu xâm vì sự ăn mặc thay đổi của con cháu. Chúng chỉ bổ ích đặc biệt cho kẻ thành nhân hay thanh niên từ 17 tuổi dĩ thượng.
Điều khổ nhất cho họ là đã mất lòng tín cẩn ở rất nhiều người. Trong gia đình họ ít nói. Hầu hết Người giao các thánh tâm đồ, sau giao cho giáo phẩm.
Cả một sự thăng trầm về văn minh, sự tồn vong về hạnh phúc của bao nhiêu người tùy thuộc ở quyền lãnh đạo hay bổn phận tuân phục của họ. Họ không để ý cho lắm kiểu hớt nào coi được cho đầu họ mà chạy theo kiểu hớt của một thời. Bị hoàn ảnh cô độc tư nhiên ta muốn tìm người để bộc bạch cõi lòng.
Nếu có cơ hội tiến thân, họ có thể nên người tốt đẹp, hữu ích cho xã hội không thua những bạn trai đang sống sung túc mà thụ giáo đầy đủ. Tôi biết vậy nên, thưa em, nào có dám mở rộng cửa yêu đương sợ lạc vào đó những nhơ bợn làm bẩn đi gót chân người mà Tạo hóa bắt tôi trao xương đổi thịt, sợ không xứng đáng nơi mà tôi sẽ tiếp tay Tạo hóa gởi dòng máu của tôi, đưa ra đời một con người mà trong đó hình ảnh tôi và em. Mẹ giao phú con cho ơn quan phòng của Người vì chính người vì yêu con đã giao con trước cho mẹ.
Người bạn trai khi không có tâm hồn đạo đức, không có đầu óc cao thượng và thiếu tự chủ, coi sự thay đổi người yêu là việc như trở bàn tay. Bạn gái thì tự nhiên ỷ lại, cần chỗ nương tựa về vật chất cũng như tinh thần. Họ nghe oi bức, đứng ngồi, ăn ngủ, không yên.
Họ để con tim tự do gảy khúc đàn lòng. Thiếu gì bạn trai chuyên môn trầm dưới mấy rạch có cống, ở bến chợ, coi chợ nhóm như không có ai. Nguyễn Du quả là nhà tâm lý sâu sắc khi ông để Kiều thốt ra những lời nầy lúc chàng Kim bị lửa nhục tình xô đẩy cám dỗ nàng làm việc nguyệt hoa:
Hồi lúc thụ giáo, quý vị tôi thấy nhiều vị la rầy nữa và vẫn có ký túc sinh thay vì súc miệng bằng nước thì súc miệng bằng bánh mì và chuối già. Hiểu như vậy thì óc chú ý rất nghèo ở bạn gái mà giàu ở bạn trai. Nhưng ta đừng quên tuổi con nít là tuổi rèn luyện trí nhớ.
Có người cho đó là tính ích kỷ đ àn ông. Họ chưa nghĩ hẳn đến yêu nhưng như thánh Aucutinh tự thú: lúc ấy tôi tìm cái tôi có thể yêu. Có những dòng thề sông hẹn biển của người yêu gởi trên hoa tiên mà họ ôm ấp trong mình đối với sức tàn phá của thời gian, có chắc phần thắng không.
Nhưng tại sao ta không tỏ ra hợp lý và khôn ngoan hơn chúng. Đây là một thứ tâm lý bạn trai nữa. Vợ anh gởi con đỏ cho hàng xóm, mượn tiền đầu nầy đầu nọ đi kiếm anh.